Przejdź do treści

HEBRAJSKI WSPÓŁCZESNY

Język Hebrajski to starożytny semicki język. Od czasów Kaananu, przez długie wieki pozostawał tylko językiem przodków, którym pisano teksty religijne. Żydzi w diasporze posługiwali się na co dzień językami krajów, w których zamieszkiwali. To one stały się nośnikiem żydowskiej kultury, tradycji i religii. W Europie na bazie dialektu niemieckiego powstał np. język jidysz, a w obrębie kultury hiszpańskiej – ladino. Dopiero pod koniec XVIII wieku rozpoczął się proces, w wyniku którego wykształciła się współczesna odmiana języka hebrajskiego. Istotną rolę w tym procesie odegrał Eliezer Ben Jehuda, który w 1881 r. przybył do ówczesnej Palestyny, głosząc ideę odrodzenia hebrajskiego jako języka mówionego. Napotkał na zdecydowany opór, co mu jednak nie przeszkodziło w założeniu towarzystwa, mającego na celu odrodzenie tego języka, tworzenie w nim literatury oraz nauczanie go. Starania Eliezera nie poszły na marne i kiedy w 1948 roku powstało Państwo Izrael, mimo wielu kontrowersji, hebrajski stał się językiem urzędowym.

Język hebrajski stanowi swoistą hybrydę. Słownictwo opiera się na języku biblijnym oraz neologizmach, które trzeba było stworzyć, by dostosować je do aktualnych realiów. Składnia bazuje na hebrajskim rabinicznym, a wymowa jest zgodna z zasadami stosowanymi przez Żydów sefardyjskich i cechuje się zanikiem spółgłosek gardłowych i emfatycznych.

Z ciekawostek, we współczesnym hebrajskim istnieje 5 podstawowych dźwięków samogłoskowych. Mogą one być długie lub krótkie, choć w wymowie nie ma to większego znaczenia. Samogłoski często nie są w żaden sposób zapisywane. Nie ma w języku hebrajskim odmiany rzeczownika przez przypadki, za to tworzą się ciągi np. 2 lub 3 słów, z których wyłania się nowe znaczenie. Rzeczowniki dzielą się na rodzaj męski i żeński (nie ma rodzaju nijakiego). Mogą występować w liczbie pojedynczej i mnogiej lub w podwójnej. Wykształcił się także system czasów: przeszły, teraźniejszy i przyszły, choć w jego klasycznej wersji występowały jedynie aspekty – dokonany i niedokonany. Co ciekawe, nie istnieje forma czasownika „być” w czasie teraźniejszym i formie odmienionej, czyli potocznie mówiąc „jestem, jesteś, jest itd.” a jedynie w bezokoliczniku.

Na świecie językiem hebrajskim posługuje się ok. 5,3 miliona ludzi. Jeśli zaś uwzględnimy Arabów izraelskich i Izraelczyków na emigracji, liczba ta wzrośnie do około 8 milionów. Dzisiejszy hebrajski jest językiem cały czas ewoluującym, bardzo wiele słów z innych języków i kultur przenika i wtapia się w sposób mówienia Izraelczyków. Za pewne wynika to z faktu wielokulturowości tego państwa i jego mieszkańców, co bardzo trafnie odzwierciedla mentalność języka hebrajskiego.